Gebruiken jullie „straks“ ook wanneer jullie het hebben over iets dat „enige ogenblikken geleden“ gebeurd is (volgens Van Dale de derde betekenis van het woordje)? Ik doe dat wel soms, maar ik weet dat heel wat Nederlanders het geen mooi of correct taalgebruik vinden. Hoe zien jullie dat? Een paar voorbeelden voor het gebruik van „straks“:
Tot straks, jongens! Wij gaan straks naar het zwembad. Ik heb straks een dutje gedaan.
Die laatste zin zou ik niet zeggen. Straks ist für mich immer in der Zukunft.
Wat voor mijn gevoel wél kan als je iets uit het verleden wilt beschrijven is: daarstraks. Maar dat gebruik ik zelf eigenlijk ook niet. Ik doe ook nooit een dutje, om eerlijk te zijn, maar als ik dat wél zou doen dan zou ik zeggen:
Ik heb zonet een dutje gedaan.
(@tine, hast du die niederländischen Konjunktive gespottet? ;))
Tsja, mijn mening over dit onderwerp ken je al. Het viel me vandaag al op in je spraakberichtje!
“Straks” is voor mij echt alleen in de toekomst. “Daarstraks” kan inderdaad wel, maar dat zou () ik dan weer nooit voor de toekomst gebruiken. Kan ook niet, geloof ik.
Geen idee, maar het zou kunnen. Ben ik echt de enige hier in het forum die „straks“ zo gebruikt? Ook niet altijd, hoor. Maar ik ga straks misschien naar de sportschool, en daarna stuur ik @Maartje wellicht een berichtje: „Zeg, ik ben straks wezen sporten en dat aardige echtpaar was er weer, harstikke leuk!“ Voor mijn gevoel is „straks“ in die context toch iets langer geleden dan „net“. Dus ik zou „net“ bijvoorbeeld gebruiken wanneer van de sportschool ik terug naar huis loop, maar „straks“ wanneer ik weer thuis ben, heb gedoucht en iets anders aan het doen ben.
“Straks” is in onze streek in Vlaanderen zeker voor de toekomst.
Bij ons zou men dan eerder “daarjuist” gebruiken in de betekenis van “zonet”, maar dat is wellicht geen algemeen Nederlands. Is echt iets dat waarschijnlijk alleen in Vlaanderen gezegd wordt.
Ik weet niet wat de andere Vlamingen op deze site er van denken.
Zelf gebruik ik wel eens toenstraks. Toenstraks heb ik mijn lekke band gerepareerd, bijvoorbeeld. Of met jouw voorbeeld: toenstraks heb ik een dutje gedaan. Voor mij is dat goed Nederlands, of in ieder geval goed Brabants. Zoals je weet kom ik daarvandaan, en daar hoor je dat wel eens. En misschien in Volendam dus ook
Klopt! Maar er is nog hoop. Het ís toch ook niet fout?
Goh, dat zou ik zo snel niet zeggen. Dat klinkt voor mij heel formeel. Het is natuurlijk ook een kwestie van wat je gewend bent en zelf mooi of leuk vindt. Ik ga proberen om nog een paar Volendammers te vragen of ze „straks“ ook voor het recente verleden gebruiken!
Nee, ben je niet.
In mijn regio (Gelderland, Overijssel) praten ze (bijna) allemaal zo. Blijkt een kwestie van dialekt te zijn.
Aangezien ik hier woon en leef heb ik gewoon te taalgewoontes overgenomen en doe het ook zo.
Ik gebruik ‘straks’ ook alleen voor de toekomst.
Voor het verleden gebruik ik ‘daarstraks’ of ‘daarnet’, afhankelijk van hoe lang het geleden is.
En wat de toekomst betreft, gebruik ik ‘straks’ voor iets dat bijvoorbeeld over een uurtje is. Als het over een kortere tijd gaat, zeg ik eerder “sebiet”, maar dat staat dan weer niet in Van Dale
Als ik iemand over enkele minuten zie, zou ik dus zeggen “tot sebiet”, maar is het pas over enkele uren, dan zeg ik “tot straks”. Anderen zeggen in dat eerste geval ook “tot straks”.
Ik weet eigenlijk niet of dat verschil in betekenis iets regionaals is, of eerder iets persoonlijks…
PS @Maartje, zeggen jullie in Nederland dan steeds “ik wilde”?
Ha, mijn oma woont in Gelderland. Ik zou niet weten of zij zelf „straks“ ook voor het verleden gebruikt, maar misschien is dat inderdaad de Gelderse invloed. Wat spannend, Helga! We zijn al met z’n tweetjes.