Een en/of één

Goedendag allemaal.

In de les werd me gevraagd wanneer en waarom er de ene keer een en de andere keer één gebruikt wordt. Hoe kan ik dat het beste uitleggen? En waarom schrijft men eenentwintig en niet éënentwintig?
Alvast hartelijk voor jullie hulp.

3 „Gefällt mir“

Hoi Angelique,

Er is een verschil tussen:

  • Ik heb een boek in mijn hand. → du hast (irgend)ein Buch in der Hand

en

  • Ik heb één boek in mijn hand. → du hast ein Buch in der Hand (über die Menge gesprochen, also nicht zwei oder drei).

Getallen als „eenentwintig“ hoef je niet met een accent te schrijven, omdat het hier over niets anders dan het getal (het aantal) kan gaan.

Groeten,

Ralf

5 „Gefällt mir“

Alleen wanneer er verwarring kan ontstaan of ‚een‘ of ‚één‘ bedoeld wordt, schrijf je het als ‚één‘.

Bij het getal 1 (één) heb je een accent nodig op de ‚e‘ omdat anders niet duidelijk is wat je bedoelt (zomaar een film òf één film, dus geen twee of drie).

De theorie erachter:
Het woord ‚een‘ is een ‚onbepaald lidwoord‘, in tegenstelling tot ‚de‘ en ‚het‘, dit zijn ‚bepaalde lidwoorden‘. Een onbepaald lidwoord heb je nodig om een zin grammaticaal correct te maken. Je gebruikt het als je het over algemene, niet nader gespecificeerde dingen hebt (bijvoorbeeld: ik woon in een huis, er loopt een man buiten, ik heb een film gekeken.)
Het woord ‚één‘ is een telwoord. Dit gebruik je om het verschil tussen één, twee en honderd aan te geven.
De woorden ‚een‘ en ‚één‘ zijn grammaticaal gezien dus totaal andere woordsoorten.

Ik denk dat deze theorie te ver gaat om cursisten uit te leggen. Zelf zou ik het houden bij de regel: als het over het (losse) getal 1 gaat, schrijf je het als ‚één‘, in alle andere gevallen schrijf je ‚een‘.

4 „Gefällt mir“

Im Prinzip ist das beim deutschen unbestimmten Artikel „ein(e)“ und dem Zahlwort „ein(e)“ genauso. Im Deutschen drücken wir das in der gesprochenen Sprache auch über die Betonung aus, die auch auf dem Zahlwort liegt, wenn es hervorgehoben werden soll („EIN Buch“ (nicht zwei oder drei).
Wir haben aber in der deutschen Schriftsprache keine Akzentzeichen. Manchmal wird die Betonung dann durch Unterstreichen deutlich gemacht.

2 „Gefällt mir“

Dank jullie wel. Dat heeft me enorm geholpen! Zoals Anja ook zegt/schrijft, ik moet het niet te moeilijk maken. Het zijn ook beginners.
Ik dank jullie nogmaals hartelijk, ik kan het nu dan ook vanuit beide talen belichten.

2 „Gefällt mir“

Ich finde es sehr schwierig, das Betonungszeichen (Akzentzeichen) in das Deutsche zu übersetzen, weil wir es einfach nicht kennen und nicht haben. Manchmal kann man es mit einem zusätzlichen „nur“ übersetzen.

„Ik heb een boek“ bedeutet „Ich habe ein Buch“. „Ik heb één boek“ bedeutet, „Ich habe (nur) ein Buch“. Je nach dem Zusammenhang kann man die Betonung natürlich auch anders übersetzen, zum Beispiel mit „besonders“. Oder auch gar nicht.

1 „Gefällt mir“

Hoi Angie, misschien heb je hier ook nog iets aan:

2 „Gefällt mir“

Dank je wel, Alex.

2 „Gefällt mir“