Hallo allemaal,
ik merk dat mijn Duitse cursisten vaak de woorden “binnen” en “in” verwisselen, waarbij met name het woord “binnen” te vaak wordt gebruikt. Hier enkele voorbeelden: “Er staan geen fouten binnen deze tekst”, “Een spaarpot is een ding waar kinderen geld binnen doen” en “Ik heb niet veel tanden meer binnen mijn mond”. Ik kan ze natuurlijk iedere keer verbeteren, doe dat ook door de correcte zin te herhalen, maar ik weet eigenlijk geen regel om duidelijk het verschil uit te leggen. Wie weet wel een regel of een ezelsbruggetje? Alvast heel hartelijk bedankt! Groeten, Paulien
4 „Gefällt mir“
Hoi Paulien, da’s een lastige. Ik zie het bij mijn cursisten ook. Ze hebben een voorkeur voor binnen in situaties waar een Nederlander gewoon in zou zeggen. Ik hoor ook wel eens “er binnen” in plaats van “erin”. (Over koffie in een kan: “De koffie is er binnen.”) Gebeurt dat bij jou ook?
Ik heb het thema op mijn lijstje met blog-onderwerpen staan. Ik vrees echter dat dit een van de dingen is die niet zo makkelijk uit te leggen zijn (net als het gebruik van “er”, @stefan, lees je mee?)
Even opsommend:
Binnen kan zowel een bijwoord als een voorzetsel zijn.
Als bijwoord kun je het afhankelijk van de context vertalen met drinnen (drin), herein, hinein (rein).
Als voorzetsel is het in het Duits innerhalb of in (soms, maar dat is formeel taalgebruik) ook binnen.
Dat helpt natuurlijk niet echt als uitleg voor cursisten, al helemaal niet als ze niet zo sterk zijn in grammatica …
Ik ga er verder over nadenken. Ondertussen ben ik benieuwd of iemand anders misschien een handige manier van uitleggen gevonden heeft.
4 „Gefällt mir“
Leuke vraag, Paulien! Ik krijg deze vraag niet zo vaak van cursisten, daarom is het goed dat je enkele voorbeelden noemt:
Mag ik je zinnen even (hopelijk zonder te veel fouten) vertalen:
„Er staan geen fouten in deze tekst“ = Es gibt keine Fehler in diesem Text
„Een spaarpot is een ding waar kinderen geld in doen“ = Ein Sparschwein ist ein Ding wo Kinder Geld herein tun können.
„Ik heb niet veel tanden meer in mijn mond“ = Ich habe nicht viele Zähne in meinem Mund.
Dan wordt het Duitse „in“ vertaald met „in“ of „herein“. Daarom begrijp ik nog niet zo goed waarom je cursisten het fout doen…heb je nog wat (lastigere) voorbeelden misschien?
2 „Gefällt mir“
Dat is precies het probleem waar @Paulien en ik mee te maken hebben. Voor ons als moedertaalsprekers is de keus voor in of binnen vanzelfsprekend. Wij doen het automatisch goed. En dat maakt het moeilijk om uit te leggen waarom en in welke situatie we voor het een of het ander kiezen. Non-natives hebben hier in de praktijk echt moeite mee.
PS: Voor Nederlanders is het juiste gebruik van woorden als drin, innerhalb, hinein en herein omgekeerd net zo lastig. Quod erat demonstrandum 
:
Ein Sparschwein ist ein Ding, in das Kinder Geld hineinstecken können.
(herein → naar je toe, hinein → van je af)
4 „Gefällt mir“
“Komm rein!” --> “Kom binnen.”
"…waar kinderen geld in doen" --> “wo Kinder Geld rein tun”
Beides mal “rein”, aber nur einmal “binnen”. Das ist nicht ein-eindeutig.
Und wenn man dann möglicherweise noch einen Dialekt spricht, in dem solche Sachen auch mal (gefühlt) verdoppelt werden…
"… na koosch se drenei doo" = “dann kannst du sie rein tun”, wobei sich “drenei” für mich wie “drinrein” anfühlt (Was sagen Schwaben dazu?)
… dann reicht ein einfach “in” doch nicht aus!^^
3 „Gefällt mir“
Ah, goed voorbeeld, Piak, dank je. In “Komm rein” wordt “rein” dan niet vertaald met “in”. Dat was in de voorbeelden die we tot nu toe hadden wel het geval. Nu wordt het inderdaad interessant 
In “Komm rein” heeft “rein” iets met een “ruimte” te maken, een kamer of een huis. Heeft het daarmee mogelijk te maken? Dat als het een ruimte betreft, dat het dan “binnen” wordt? Wie heeft er nog meer voorbeelden om deze hypothese te testen?
1 „Gefällt mir“
Hoi Alex, jij hebt dus hetzelfde probleem! Ergens fijn om te merken, ik vroeg me al af of het aan mij lag. Maar ja, nu nog de oplossing…
Ik vind het fijn dat jullie meedenken, ik ben zelf al enige tijd op zoek naar een regel of wat meer duidelijkheid. Ik heb me ook al afgevraagd of het te maken heeft met een ruimte die afgesloten kan worden of met het gebruik van bepaalde werkwoorden, maar ik kan nog geen regelmaat ontdekken. Ik zoek verder, hopelijk komt hier nog iemand met een goede ingeving en wie weet komen we er samen wel uit…
Groeten,
Paulien
2 „Gefällt mir“
Soms heb ik daar ook problemen mee.
En een ezelsbruggetje heb ik ook nog niet gevonden.
Maar er is nog een betekenis van binnen: innerhalb ( binnen een uur bijvoorbeeld).
Hier is dus niet de ruimte bedoelt @ralf maar een tijdstip ( trouwens kun je binnen een uur gelijkstellen met over een uur?)
4 „Gefällt mir“
Bedankt voor je voorbeeld, Rike, dat is belangrijk om verder te komen Ik denk er even over na 
Dat schrijft @alex toch ook al in haar antwoord op @Paulien?
Het probleem lijkt me dat er geen 1-op-1-vertaling is voor binnen en in. Dat maakt het moeilijk om deze woorden juist te gebruiken.
3 „Gefällt mir“
Hoi Elsa of @Paulien @Piak @Rike @alex , hebben jullie ook voorbeeldzinnen waar innerhalb niet met binnen maar met in wordt vertaald? Het klopt dat Alex dat ook al geschreven had, maar voorbeeldzinnen helpen om een regel te ontdekken (of anders om te bevestigen dat je hier “rijtjes moet stampen” (=auswendig lernen, frei übersetzt).
Groetjes uit een herfst- en regenachtig Aken, waar ik nu gelukkig binnen zit)
@BrutallyFrank Heb jij vanuit jouw ervaring met het Dutch Grammar Forum misschien nog suggesties? Ik kan me voorstellen dat binnen en in niet alleen voor Duitsers die Nederlands leren lastig zijn.
1 „Gefällt mir“
Haha… over dit klein woordje en zijn vertalingen heb ik een werkstuk geschreven. Dat zal ik straks nog eens uit de kast halen en bekijken. 
4 „Gefällt mir“
Heel graag! Alvast bedankt!
2 „Gefällt mir“
Geeft niet joh. Kan gebeuren.
Spannend!
Ik heb op DutchGrammar gekeken, maar ik kom er gek genoeg geen onderwerp over tegen. Op een andere site vond ik wel dit:
"Zowel ‘in’ als ‘binnen’ kan je gebruiken om een locatie weer te geven:
‘In’ is een prepositie. Wanneer je een plaats wil aanduiden, moet je ‘in’ combineren met andere woorden.
De zonnecrème zit **in** mijn rugzak.
De besprekingen gaan door **in** het nieuwe gebouw.
‘Binnen’ is een bijwoord. Je hebt geen andere woorden nodig om de plaats aan te duiden.
**Binnen** mag er niet gerookt worden.
Het is koud. We gaan snel naar **binnen**."
Eerlijk gezegd, vind ik de uitleg nog erg summier. Maar het is in ieder geval een handige regel
4 „Gefällt mir“
Eine weitere Variante, vielleicht etwas dialektisch:
Ik heb mijn salaris al binnen.
binnen = locatie = auf dem Konto
Ich denke, dass das ein wertvoller Hinweis ist. Ich selbst habe zwar nie dazu geneigt „in“ durch „binnen“ zu ersetzen, aber ich glaube, dass das bei Deutschen gerade in solchen Fällen passiert, die mit „innerhalb“ zu übersetzen sind.
1 „Gefällt mir“
Jongens, dat zeg ik toch … Ganz oben:
[quote=„hadedeha“]
aber ich glaube, dass das bei Deutschen gerade in solchen Fällen passiert, die mit „innerhalb“ zu übersetzen sind.[/quote]
Das finde ich eine interessante Beobachtung, Helga. Meine Erfahrung ist, dass Kursteilnehmer es gerade gerne dort verwenden, wo es einfach „in“ sein müsste. Bei @Paulien ist es, wenn ich mir ihre Beispiele anschaue, auch so.