De klemtoon - één zin, vijf betekenissen

Grammatik & Wortschatz
1

'Moet ik dat nu doen?’ Eén zin van slechts vijf woordjes. En ook een zin met wel vijf verschillende betekenissen - afhankelijk op welk woord je de klemtoon legt. Een klemtoon is een klank in een woord of in een zin die bij het uitspreken meer nadruk krijgt, dan de omliggende klanken. Hoe werkt dat nou precies?

Kijk maar:

  • Moet ik dit nu doen? Wanneer je de klemtoon op ‘moet’ legt, verwijst het naar assertiviteit. Wil ik dit überhaupt wel?
  • Moet ik dit nu doen? Leg je de nadruk op ‘ik’, dan stel je eigenlijk de vraag ‘Waarom ik? Waarom kan een ander dat niet doen?’
  • Moet ik dit nu doen? Of doe ik misschien wat anders?
  • Moet ik dit nu doen? Misschien doe ik het niet nu, maar bijvoorbeeld later.
  • Moet ik dit nu doen? Kunnen we iets anders bedenken en hoeft het helemaal niet gedaan te worden?
11 „Gefällt mir“
2

Ja, in het Duits heb ik ook zoiets gevonden:

We hebben ook zinnen waar de betekenis een andere wordt, als je letters een keer groot en een keer klein schrijft:
bijvoorbeeld.
Der Gefangene floh - Der gefangene Floh

En er zijn woorden, die een andere betekenis krijgen, als de klemtoon op een andere lettergreep ligt:
übersetzen - übersetzen
modern - modern
umfahren - umfahren
Montage - Montage

7 „Gefällt mir“
3

Daaraan zie je hoe belangrijk de uitspraak is en hoe moeilijk het is om een andere taal te leren en goed te gebruiken. :flushed:

2 „Gefällt mir“
4

Ja, dat is hetzelfde in het Duits en daarom gemakkelijk te onthouden.

Wat ik moeilijk vind is:

1 „Gefällt mir“
5

Ein Beitrag wurde in ein neues Thema verschoben: Gleiche Aussprache, anders geschrieben

6

Soms verandert ook het woord zelf, als de klemtoon erop ligt:

Wie ben je? - wer bist du?
Wie ben jij? - wer bist du?

Een woord dat ook een andere betekenis krijgt als de klemtoon op een andere lettergreep ligt:
voorkomen: Een ongeluk voorkomen.
voorkomen: Het is goed dat er nog zoveel wilde bijen voorkomen.

4 „Gefällt mir“
7

Es ist Samstagabend und ich möchte nur dichter/Dichter sein. :sunglasses::heart_eyes:

2 „Gefällt mir“
8
Sprachtipp für Peter

Samstagabend (in einem Wort, der Samstagabend)

3 „Gefällt mir“
9

Past dit woord hier? Is het juist? Ik ben niet zeker.

overdrijven - vorbeitreiben
overdrijven - übertreiben

3 „Gefällt mir“
10

Perfekt gefunden :+1:

3 „Gefällt mir“
11

Es ist mir vollkommen unbegreiflich. (im Sinne von “völlig”)
Das Kunstwerk ist vollkommen. (im Sinne von “fehlerfrei”)

5 „Gefällt mir“
12

beken - meervoud van ‘de beek’

beken - eerste vorm van ‘bekennen’ (ik beken)

4 „Gefällt mir“
13

was - (de was ophangen)
was - (van zijn- hij was)

2 „Gefällt mir“
14

uitstekend : erg goed.
uitstekend : het steekt uit, past er niet in.
( de eerste betekenis hoor je vaak, de tweede is een beetje gezocht. Meestal zeg je dat iets uitsteekt.)

overweg: een weg al dan niet bewaakt over het spoor.
overweg: met haar kan ik goed overweg/opschieten.

Met over zijn er wel meer combinaties mogelijk:

overwegen: meervoud van overweg
overwegen: nadenken over de voor- en nadelen van iets.
over wegen: opnieuw wegen

Hij had teveel gedronken, daarom moest hij overgeven :face_vomiting:
De boeven moesten zich overgeven :raised_hands:

4 „Gefällt mir“
15

Verandering van klemtoon wil niet altijd zeggen dat de betekenis van een woord verandert. Met name bij dialecten wil men soms de klemtoon anders leggen:

  • spoorbomen (normaal Nederlands)

  • spoorbomen (dialecten rond Beverwijk en Heemskerk)

  • bij elkaar (normaal Nederlands)

  • bijelkaar (zoals je het hoort waar ik woon)

3 „Gefällt mir“
16

bedelen - iemand iets geven (Ik kan het niet beter uitleggen)
bedelen - iemand die andere op straat naar aalmoezen vraagt.

2 „Gefällt mir“